کوچیکی الت
آشنایی والدین با مراحل رشد جنسی کودکان و چگونگی برخورد مناسب و سازنده با نیازها و ویژگیهای روان شناختی و زیست شناختی آنان می تواند سلامت جنسی کودکان را در مراحل بعدی تأمین کند.
آموزش های زودرس، شتابزده و ناشیانه مسائل جنسی به کودکان و نوجوانان همان اندازه آسیب زا خواهد بود که اگر این آموزش ها با تأخیر، پنهان سازی و یا نادیده گرفتن همراه باشد.
اگر والدین به پرسش ها و کنجکاوی های کودکان واکنش های مناسب، طبیعی و متناسب با ظرفیت و ادراک شناختی آنها- به دور از مخفی کاری و سرکوب- داشته باشند، خطر منحرف شدن ذهن کودکان نسبت به مسائل جنسی، کاهش می یابد. چرا که کنجکاوی کودک در ابتدا صرفا جنبه شناختی دارد. اما اگر برخورد والدین با سرکوب و ممنوعیت همراه شود، ممکن است این کنجکاوی معمولی و شناختی، جنبه جنسی پیدا کرده و نهایتا زمینه های انحراف اخلاقی را در آنها به دنبال داشته باشد.
آنچه پیش رو دارید، به قصد آشناسازی والدین، مشاوران و مربیان تربیتی با مراحل رشد جنسی کودکان و نوجوانان وچگونگی برخورد با نیازها و انتظارات آنها برای تأمین و تحکیم سلامت جنسی است.
این مطلب بر گرفته از کتاب کلیدهای آموزش و مراقبت از سلامت جنسی در کودکان و نوجوانان اثر کریستال دفرتیاس با ترجمه سارا رئیسی طوسی است که توسط انتشارات صابرین به دست چاپ سپرده شده است.
از اولین سال های رشد فرزندان، والدین همواره با مسائل مربوط به جنسیت فرزندان و برخورد آنها با این مسئله و همچنین سؤالاتی که از سوی آنها مطرح می شود، مواجه می شوند، به طوری که بسیاری از والدین همواره با این نگرانی روبه رو هستند که چه مسائلی را باید با آنها مطرح کنند و پاسخ سؤالات آنها را به چه صورت و تا چه حد روشن، ارائه کنند. برخورد مناسب با این مسئله در سطح وسیعتر به سلامت جامعه مرتبط می شود. چرا که امروزه یکی از معضلات بسیاری از جوامع مشکل برخورد با مسائل جنسی است.
کودکان از آغاز تولد دارای نوعی کنجکاوی نسبت به مسائل محیط و از جمله نسبت به بدن خود هستند، آگاهی و کنجکاوی شدید آنها نسبت به کارکردهای بدنشان از نوپایی آغاز می شود و تا دوران بلوغ ادامه می یابد. بچه هایی که نحوه کارکرد بدن خود را می شناسند، درک بهتری از مفهوم جنسیت دارند و از هویتی محکم تر برخوردارند. دانش به کودکان قدرت می بخشد، بنابراین کودکان نیز مانند نوجوانان باید به منابع اطلاعاتی قابل اعتماد دسترسی داشته باشند، چه درون خانواده و چه دیگر منابع موجود در جامعه. کودکان علاوه بر دانش زیست شناختی، به آموزش درباره روابط انسانی هم نیاز دارند.
چنانچه کودکان این اطلاعات لازم را از منابع سالمی مانند خانواده یا مراجع صحیح آنان در جامعه دریافت نکنند، از آنجا که کنجکاوی بخش لاینفک وجود آنهاست، به دنبال منابع دیگری از جمله دوستان و اینترنت و... برای کسب اطلاعات می روند و چه بسا این منابع، صلاحیت لازم را نداشته و اطلاعات غلط و نامناسبی در اختیار آنها قرار دهند. پس بهتر است این آموزش در خانواده و به صورت صحیح صورت بپذیرد.
یکی از روش های حفظ سلامت جنسی کودکان، آموزش مفاهیم خصوصی و سری به آنان است. باید به کودکان از همان سنین پائین آموخت که برای اشاره به اعضای تناسلی خود از عبارت: «اعضای خصوصی بدن» استفاده کنند. یکی از کارهای مهم والدین این است که سطح شرم را در کودکان روبه رشد خود در سطحی نگهدارند که وقتی بچه ها به اطلاعات نیاز داشتند، نه والدین و نه کودکان نسبت به پرسش در این باره بی میل نباشند. کلید این مسئله درک بین «سری» و «خصوصی» است. باید به آنها بگوئیم «راز» یا «سر» چیزی است که فقط تعداد محدودی از افراد از آن آگاهی دارند و نباید آن را با دیگران در میان گذاشت. از سوی دیگر اطلاعات خصوصی اطلاعاتی است که ممکن است دیگران از آن آگاه باشند. اما ضرورتی برای در میان گذاشتن آن وجود ندارد. مثلا هر یک از اعضای خانواده مسائل خصوصی خود را دارند. اعضای خصوصی بدن نیز چنین وضعی دارند. یعنی همه آدم ها در بدن خود اعضای خصوصی دارند ولی هر کس فقط می تواند به اعضای خصوصی بدن خود دسترسی داشته باشد.
صحبت درباره جنسیت برای اغلب والدین کار دشواری است. والدین یا نگران زیاد گفتن هستند و یا کم گفتن و یا نگران گیج کردن بچه های خود. بسیاری از والدین هم فکر می کنند که اگر درباره مسائل جنسی به کودکان خود چیزی بگویند، افکار جنسی را در ذهن های کوچک آنها پرورش می دهند و با این کار بچه ها را به تجربه جنسی تشویق می کنند. مسئولیت شما این است که حرف بزنید و اجازه ندهید که ناراحتی خودتان یا سکوت فرزندتان مانع از بازکردن باب گفت وگو شود. نزد فرزندتان اعتراف کنید که سخن گفتن درباره جنسیت گاهی با شرم و حیا همراه است .چون موضوع حساس و خصوصی است.
سؤالاتی که اغلب کودکان با کنجکاوی از والدین خود می پرسند این است که نوزاد از کجا می آید؟ نوزاد چگونه بیرون می آید؟ بچه چگونه داخل شکم مادر می شود؟ برای پاسخ به این سؤالات باید زمان مناسبی را انتخاب کرد و ابتدا بهتر است سؤال کنیم که فرزندمان چه چیزی در مورد آن مسئله می داند و با توجه به اطلاعات، سطح سنی و درک او پاسخ دهیم.
لحظه های مناسب آموزش، موقعیت هایی هستند که در طی زندگی روزمره ما رخ می دهند و به صورت فتح بابی برای گفت وگوی بیشتر درباره موضوع جنسیت عمل می کنند.
آیا رابطه معقدی برای زن لذت بخش است ؟